روز ایمنی در برابر بلایای طبیعی؛ زنگ هشدار برای ارتقای آمادگی

تهران- ایرنا- میزان تلفات و خسارات ناشی از بلایای طبیعی به خصوص حوادثی چون زلزله در ایران نشان می دهد که با وجود پیشرفت هایی که در این زمینه صورت گرفته اما هنوز کشور در برابر این گونه اتفاق ها آسیب‌پذیر است از این روی روز ایمنی در برابر بلایای طبیعی، زنگ هشداری جهت ارتقای آمادگی و آگاهی‌های عمومی در ارتباط با این مساله محسوب می شود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

به گزارش گروه اطلاع رسانی ایرنا؛ زلزله بم به قدری دلخراش و تاثربرانگیز بود که سالروز وقوع این حادثه «روز ایمنی در برابر زلزله و کاهش اثرات بلایای طبیعی» نامیده شد تا ضمن گرامیداشت یاد و خاطره هزاران قربانی این فاجعه اسفناک، برنامه‌ ها و فعالیت‌های آموزشی و ترویجی متنوعی به منظور ایجاد زمینه ارتقای آگاهی عمومی و شاخص‌های ایمنی در برابر زمین لرزه در کشور فراهم شود. زلزله، سیل، توفان، گردباد، سونامی، تگرگ، بهمن، رعد و برق، تغییرهای شدید درجه حرارت، خشکسالی و آتشفشان از جمله بلایای طبیعی، محسوب می شوند.

ایران با دارا بودن شرایط ویژه جغرافیایی و اقلیمی، یکی از 10 کشور سانحه ‌خیز در جهان به شمار می رود که از 41 نوع حادثه طبیعی، 31 نوع آن در کشور به وقوع می‌پیوندد اما سیل و زلزله در این میان سهم بیشتری را به خود اختصاص داده اند و در طول تاریخ آسیب‌ها و خسارت‌های مالی و جانی بسیاری را به هموطنان تحمیل و با کشاندن هزاران انسان به کام مرگ، سازه ها و تاسیسات زیربنایی و روبنایی بسیاری را ویران کرده اند.

سید حمید موسوی مدیر کل معماری و ساختمان شهرداری تهران در گفت وگو با پژوهشگر ایرنا با تاکید بر این که استحکام سازه ها به ارتقای ایمنی در برابر حوادث غیرمترقبه از جمله زلزله می انجامد، گفت: برای ساماندهی به ساخت و ساز در کشور می بایست که افراد غیر متخصص و ناکارآمد را از فرآیند ساختمان سازی کنار گذاشت و کار را به صورت تشکیلاتی و نظام مند انجام داد و با واگذار کردن امر ساخت و ساز به تشکل های فنی بر نحوه اجرای این شرکت ها به طور دقیق نظارت کرد و در این صورت می توان ادعا داشت که از یک ساخت و ساز نظام مند برخوردار هستیم.

وی در ادامه زلزله کرمانشاه را تجربه ای برای جبران اشتباهات دانست و اظهار داشت: زلزله کرمانشاه سبب شد تا مسوولان مربوطه برای یک هدف واحد به هم افزایی دست یابند. مردم حق دارند تا از متولیان امر بنای خوب با ایمنی مناسب بخواهند. امروز احساس امنیت از وجود امنیت مهمتر است. نباید که زلزله ای در این مقیاس بحران ایجاد کند و شهروندان از ترس ناامنی و ناپایداری ساختمان به بوستان ها پناه ببرند. ایران به لحاظ سخت افزار، دانش فنی و امکانات هیچ کمبودی نسبت به کشورهای پیشرفته ندارد تنها حلقه مفقوده این فرآیند اصلاح ساختار و همگرایی بیشتر و دوری از نگاه جزیره‌ای است. می‌بایست با آسیب شناسی گذشته به نقاط ضعف پی برد و نکته های قوت آن را برجسته کرد.

پژوهشگر گروه اطلاع رسانی ایرنا به مناسبت روز «روز ایمنی در برابر زلزله و کاهش اثرات بلایای طبیعی» به گفت وگو با «علی بختیاری» مدیر کل روابط عمومی و امور بین الملل سازمان مدیریت بحران کشور پرداخت.

**ضرورت بزرگداشت «روز ایمنی در برابر زلزله و بلایای طبیعی»
پیشینه «روز ایمنی در برابر زلزله و بلایای طبیعی» در ایران به سال 1374 بازمی‌گردد که در آن زمان 20 مهر به این عنوان نامگذاری شده بود اما پس از زلزله بم پنجم دی سالروز این حادثه در تقویم ایران به نام روز ایمنی در برابر زلزله نام گرفت. امسال به منظور فرهنگ سازی، لزوم پیشگیری و آمادگی در برابر حوادث طبیعی هفته ایمنی در برابر زلزله و بلایای طبیعی با شعار «تدبیر در حوادث جهت کاهش خسارت در راستای اقتصاد مقاومتی» برگزار می شود. این شعار همسو با شعارها و اهداف جهانی انتخاب شده است.

دلیل انتخاب این شعار از آن روی است که ارتباط مستقیمی میان این گونه حوادث غیرمترقبه و اقتصاد کشورها وجود دارد با وقوع بلایای طبیعی رتبه های مربوط به ایمنی جامعه تحت تاثیر قرار می گیرد و سرمایه گذاری هایی را که بایستی در حقیقت صرف توسعه جامعه شود به جبران خسارت های ناشی از حوادث اختصاص داده می شود.

**خسارت های نامحسوس بلایای طبیعی؛ غیرقابل سنجش
با وقوع حوادث طبیعی، آن چه که در نگاه نخست به نظر می رسد، بیشتر خسارت های آشکار و محسوس در این باره است اما در این گونه بلایا، خسارات نامحسوس چون از میان رفتن نیروی انسانی و نخبگان و همچنین ضربه های عاطفی و اجتماعی قابل اندازه گیری نیستند و ساز و کار محاسبه این نوع آسیب ها، بسیار پیچیده است و به این علت در سال جاری تلاش می شود تا ارتباط حوادث غیرمترقبه با اقتصاد مورد بررسی قرار گیرد. بنابراین آگاهی عمومی جامعه باید افزایش یابد و هر مقدار در زمینه ارتقای دانش و آگاهی های مربوط به پیشگیری فرهنگ سازی بیشتری شود، جامعه ایمن تری خواهیم ساخت.

**گرامیداشت هفته ایمنی؛ زنگ هشداری برای ارتقای آمادگی
نام گذاری این روزها در حقیقت به مانند یک زنگ خطر و هشداری است تا همواره اهمیت این موضوع برای مردم و به خصوص مسوولان و متولیان امر زنده نگه داشته شود که در یک محیط جغرافیایی مستعد حوادث طبیعی قرار دارند و آحاد جامعه بایستی آگاهی لازم را در این ارتباط داشته باشند تا خود را در معرض حوادث مختلف قرار ندهند و در صورتی که با اتفاق هایی غیرقابل پیش بینی مواجه شدند چگونگی نحوه برخورد و عمل کنند تا اثرات و پیامدهای منفی آن کاهش یابد.

**ارتقای آمادگی در برابر بلایا
بررسی و سنجش میزان آمادگی کشور برای رویارویی با حوادث غیرمترقبه به شاخص های و فاکتورهای متفاوتی چون وضعیت تجهیزات، آمادگی جامعه به لحاظ ارتقای آگاهی های ایمنی بستگی دارد و همچنین شرایط و سناریوهای مختلف مانند این که چه حادثه و با چه قدرتی و در کدام جغرافیا و در چه ساعتی از شبانه روز، این اتفاق به وقوع پیوسته است، بنابراین این بلایا به عوامل متفاوتی وابسته هستند و با در نظر گرفتن تمام این متغیرها می توان میزان آمادگی را در برابر حوادث سنجید اما بدون تردید در سال های گذشته دانش عمومی و وضعیت ساخت و ساز در کشور، دچار تحول اساسی شده اند و بسیار بهبود یافته اند.

پژوهشم**2059**9131

منبع: ایرنا

کلیدواژه: اجتماعي مناسبت ها چالش هاي اجتماعي بلاياي طبيعي

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۲۱۱۷۲۳۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

هشدار زلزله در تهران ۱۰ تا ۱۵ ثانیه پیش از وقوع آن + جزئیات

همشهری - محمد سرابی: سخنران‌های نهمین همایش بین المللی زلزله در روز پیش بیان کردند و هشدار دادند که شرایط تهران در مقابله با زلزله ناگوار است. در این میان شهردار تهران در نهمین همایش بین المللی زلزله اطلاعات زیادی از وضعیت شهر تهران و برنامه‌ریزی‌های این نهاد برای مقابله با زلزله سخن ارائه کرد. علیرضا زاکانی در این مراسم که در سالن همایش‌های برج میلاد برگزار شد، از نصب لرزه‌نگارهای در عمق ۵۰ متری خاک و اقدام برای نصب لرزه‌نگاری در عمق ۱۰۰ متری زمین گفت و امکان اعلام هشدار زلزله در فاصله ۱۰ تا ۱۵ ثانیه‌ زودتر را یادآور شد.

او گفت: مقابله با مخاطرات چهارگانه زلزله، سیل، طوفان و فرونشست در دستور کار ما قرار می‌گیرد. اگرچه موضوعات دیگری هم هست که در بحث‌های جداگانه باید به آن‌ها پرداخته شود. در این دوره مدیریت شهری نوع حرکت شورا و شهرداری به سمتی بود که برای همه سطوح برنامه داشته باشیم و به جای اینکه درباره خطر زلزله پیام خوفناک صادر کنیم طوری برنامه‌ریزی داشته باشیم که اگر اتفاقی افتاد حداقل آسیب را ببینیم و حداکثر آمادگی را داشته باشیم.

زاکانی افزود: باید با دیگر دستگاه‌ها هماهنگ شویم و مردم را آماده کنیم که بهترین پاسخ را بدهیم و این الگو را به دیگر شهرها تسری دهیم. سطح بعدی فعالیت ما بعد از هماهنگی ناظر به تجهیزات و امکانات است که بتوانیم آن را در اختیار دیگر دستگاه‌ها قرار دهیم. کارکرد این امکانات از نیمه امسال عملیاتی خواهد شد. حدود ۵۰ - ۵۵ سوله خارج از محدوده استفاده برای بحران بود که سال گذشته در اختیار ستاد بحران قرار گرفت. همچنین سال گذشته به ۳۰۰ هزار نفر آموزش اولیه مواجهه با بحران زلزله داده شد.

در این همایش همچنین احمد وحیدی وزیر کشور، حجه‌الاسلام محمد آقا میری عضو شورای شهر، سمیه رفیعی و منوچهر متکی نمایندگان مجلس شورای اسلامی، محمدحسن بازیار را به عنوان سرپرست پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله و تعدادی از مدیران و کارشناسان زلزله به سخنرانی پرداختند. بخش‌هایی از صحبت‌های شهردار تهران در این همایش را می‌خوانید.

بیشتر ببینید: برگزاری نهمین کنفرانس بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله

اشتراک نظرات و اطلاعات

در مقابله با زلزله همکاری بین بخشی و دقت در هم‌افزایی باید صورت بگیرد. در ستاد بحران ۱۵ کارگروه تشکیل شده و با توجه به مسئولیت وزیر محترم کشور این امکان فراهم شده است که نظرات همه دستگاه‌ها را در کنار هم و هماهنگ با هم داشته باشیم. این گام اول بود که در ۲ سال و نیم گذشته برداشته شد و امروز از اعتبار و همکاری در سازمان مدیریت بحران و مجموعه‌های مرتبط با آن در تهران برخوردار هستیم. دریافت نقطه نظرات و اشتراک اطلاعات و برنامه و هماهنگی در بخش‌های مختلف برای ما شرایطی فراهم کرده است که کاملا متفاوت از ۲ سال و نیم گذشته است.

لرزه‌نگار در عمق ۵۰ متری

امکان‌ها و ابزارهایی نیاز داشتیم که با استفاده از آن‌ها در کلانشهر تهران پیش‌بینی دقیقی از زلزله داشته باشیم. لرزه نگارهای سطحی در گذشته وجود داشت. در ۲ سال و نیم گذشته و مخصوصا سال گذشته ۵ لرزه‌نگار در عمق ۵۰ متری نصب شد که نوع توجه ما به موضوع زلزله را متفاوت کرد. برخی اوقات داده‌های لرزه‌نگارهای سطحی ما ممکن بود به عواملی در سطح زمین تعبیر شود اما اکنون با نصب لرزه‌نگار در عمق ۵۰ متری امکانی فراهم شده است که داده‌های بهتری برای اندیشمندان فراهم کنیم. امسال به لطف الهی لرزه‌نگاری در عمق ۱۰۰ متر در پارک نهج‌البلاغه خواهیم داشت که برای ما اطلاعات بهتری را هم فراهم می‌کند.

سامانه‌های هشدار زلزله

سامانه‌های ما باید هم درباره خسارت احتمالی و هم در زمینه هشدار سریع به ما امکان بیشتری بدهد. در گذشته ژاپنی‌ها در تهران ۴ سامانه اصلی را مستقر کرده بودند که در گذر زمان نیاز به تعویض داشت. ۲۲ سامانه به آن اضافه شد و در نهایت ۲۶ سامانه تحویل ما داده شد. امروز ۵۰ سامانه نیز در شهرهای پیرامونی تهران وجود دارد که اطلاعات آن در دست ما است. ۳۵ دستگاه هم مخاطب ما هستند که بتوانیم با دریافت این اطلاعات، هشدار سریع با فاصله ۱۰ تا ۱۵ ثانیه برای اقدامات اولیه اعلام کنیم.

پایش ایمنی ۱۹ هزار ساختمان

در سال گذشته برای اولین بار پایش ساختمان‌های در معرض خطر تهران شروع شد. در گذشته آتش‌نشانی این وظیفه را انجام داده بود و از نگاه خود و بعد آتش‌نشانی پایش را انجام داده بود و یک عدد ۱۲۶ ساختمان را به دست آمده بود که بعضی از آن‌ها ایمن سازی را انجام دادند و برخی در حال ایمن سازی هستند در نتیجه اکنون تعداد این ساختمان‌ها از ۱۰۰ عدد کمتر شده است. در پایشی که سال گذشته به شکل جدید شروع شد و در این زمینه باید از مجموعه دستگاه‌های مرتبط تشکر کرد، به سراغ ۱۹ هزار ساختمانی رفتیم که ۷ طبقه و بیشتر از آن بودند به ویژه ساختمان‌هایی که استفاده عمومی داشتند. ۴ هزار ساختمان پایش شدند که ۱۷۰۰ مورد آن آنالیز شده است. آنچه که محصول این کار علمی است تقسیم ساختمان‌ها به ایمن و ناایمن است. نا ایمن‌ها نیاز به تقویت و بازسازی دارند یا نیاز به نوسازی دارند. این تقسیم بندی ساختمان‌ها کار بزرگی است که از سال گذشته با همکاری مجموعه‌های مختلف، از نظام مهندسی تا دولت و شهرداری شروع شد و ادامه دارد

پلاک‌های ناکارآمد بیرون از بافت فرسوده

در نگاه کالبدی به موضوع زلزله باید به نوسازی بافت فرسوده و بافت ناکارآمد غیر فرسوده پرداخته شود. ۲۶۱ هزار پلاک از ۹۳۰ هزار پلاک در تهران ناکارآمد است. ۹۳ هزار پلاک ناکارآمد در داخل بافت فرسوده است. داخل بافت فرسوده تشویق‌هایی داده شده و سال گذشته ۲۸۰ درصد نوسازی بافت فرسوده بیشتر شده است. امسال مصوبه‌ای ناظر به پلاک‌های ناکارآمد خارج از بافت فرسوده داشتیم که حدود ۱۶۰ هزار پلاک است. مصوبات گرفته شده است و اگر بارگزاری شود نوسازی در خارج از بافت فرسوده هم شروع می‌شود.

رشد صدور پروانه ساخت

سال ۱۴۰۰ میزان پروانه ساخت صادر شده در شهر تهران ۵۴۰۰ عدد بود. کل پلاک‌های تهران ۹۳۰ هزار عدد است. اگر با میزان رشد پروانه می‌خواستیم حرکت کنیم ۱۴۶ سال طول می‌کشید که شهر تهران یک دور کامل نوسازی شود عمر یک ساختمان ۳۰ تا ۴۰ سال است. حرکت شهر به سمت فرسودگی و زمینه بحران است. در سال ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ شیب صدور پروانه افزایش پیدا کرد و در سال گذشته ۱۴ هزار پروانه صادر کردیم. این تعداد در حال سرعت گرفتن است تا بتوانیم کالبد شهر را مستحکم کنیم.

بیشتر بخوانید: ساختمان‌های ناایمن پلمپ می‌شوند | جزئیات پایش ایمنی ساختمان‌های مهم تهران

ساخت و سازهای مقاوم در برابر زلزله

احمد وحیدی وزیر کشور

امروزه نیاز به استفاده از هوش مصنوعی برای پیش‌بینی و مقابله با زلزله داریم. نگاه ما بر اساس توسعه فناوری‌ها است. از گذشته گسل‌ها را شناخته‌ایم ولی این کار کافی نست و حالا باید ناحیه‌های ایمن را مشخص کنیم و به آن پایبند باشیم. اگرچه در هر وضعیت خاکی می‌شود سازه پایدار مقاوم به زلزله ساخت ولی هزینه ساخت آن زیاد می‌شود. در سال‌های اخیر زلزله‌های ۶ ریشتری در بخش شهری خسارت زیادی نداشت و در روستاهایی که بازسازی و مقاوم سازی انجام شده بود مشکل چندانی نداشتیم. باید در همکاری با نظام مهندسی با کسانی که از سازه‌های غیر مقاوم ساختند برخورد قضایی شود. در این زمینه آیین‌نامه ۲۸۰۰ وجود دارد، ولی این آیین‌نامه در همه مناطق کشور به طور یکسان باید اجرا شود. از سوی دیگر افراط‌هایی هم اتفاق افتاده و سازه‌هایی آنقدر سنگین ساخته شده است که ضروری نبود. همچنین می‌توان در این زمینه گام برداشت که از انرژی زلزله استفاده کرد و آن را در اختیار گرفت. هیچ پدیده‌ای نیست که نتواند به تسخیر انسان درآید.

بیشتر بخوانید: پیش‌بینی ترافیک و زلزله با متاورس شهری | شهر هوشمند چگونه شهری است؟

نگاه زیست محیطی به پیامدهای زلزله

سمیه رفیعی نماینده مجلس

در حوزه محیط زیست به پدیده زلزله از دیدگاه محیط زیستی نگاه می‌کنیم. عمر متوسط ساختمان‌ها ۴۰ - ۵۰ سال است در حالی که عمر ساختمان‌ها در استاندارد جهانی ۱۰۰ سال اعلام می‌شود. اگر این را مدنظر قرار دهیم می‌بینیم که نه فقط زلزله بلکه موضوعی مانند مدیریت نخاله‌های ساختمانی هم تبدیل به یک چالش می‌شود. متاسفانه این فرهنگ حاکم است که تا حادثه‌ای به وقع نپیوندد در اولویت‌های بالای مدیریتی قرار ندارد. چه بسا آثار ثانویه زلزله مانند شکستن لوله‌های انتقال گاز و آب از خود زلزله خطرناک‌تر باشد. در شهرهایی که مساعد زلزله است رعایت حریم گسل باید خیلی جدی گرفته شود. در سیل کشکان ساخت و سازهای درون بستر رودخانه انجام شده بود و استدلال می‌شد که این رودخانه سال‌ها خشک بوده است در حالی که می‌دانیم در فاصله ۱۰ یا ۵۰ سال بالاخره آب به مسیر رودخانه برخواهد گشت همانطور که در کن و امامزاده اتفاق افتاد.

کد خبر 850330 برچسب‌ها زلزله خبر مهم شهردارى تهران شهرداری مدیریت بحران تهران شهر مدیریت شهری